-Merve ÜNAL-

Bir film düşünün; Cannes Film Festivalin'nin resmi seçkisine girmiş, orada eleştirmenlerden ve izleyicilerden olumlu tepkiler almış, daha sonra pek çok uluslararası festivallerde gösterime girmiş ve ödüllerin sahibi olmuş fakat; kendi ülkesine ait medya tarafından en politik ve homofobik yerinden linçe uğramasıyla sonuç olarak bugün usta yönetmen Emin Alper'in sosyal medya hesaplarından yaptığı açıklamayla, Kültür ve Turizm Bakanlığı'ının "Kurak Günler" filmi için verilen destek fonunu faiziyle geri istediğini öğrendik.

Bu haber ülke ismi verilmeden yayınlansa ve olayın nerede gerçekleştiği üzerine tahmin yürütmemiz istense eminim benimle birlikte bir çok kişinin aklına ilk olarak kültür-sanat üzerinde büyük baskı ve sansür uygulayan İran gelirdi. "Çünkü bizde böyle şeyler mümkün değil" gibi ütopik bir düşünce içinde değilim elbette fakat sürekli değişen ve her defasında şaşırtmayı başaran ülke gündemine rağmen bir bakanlığın gayriciddi şekilde "o zaman paramı geri ver!" minvalinde yaklaşmasıyla böyle absürd olayın bir gün yaşanacağını cidden tahmin etmiyordum.

20 ay sonra mali desteğin geri çekilmesinin nedeni olarak, senaryoda daha sonra yapılan değişiklikler gerekçe gösterilmiş. Yönetmen Emin Alper konuyla ilgili şunları söylüyor: "Senaryo başkaydı, film başka çıktı diye bir şey söz konusu değil. Zaten bu sürecin başka türlü işlemesi de çok zor çünkü bu destekler üç taksitte veriliyor. İlk kabul aldığınızda, çekimleri tamamladığınızda ve kaseti teslim ettiğinizde. Evet daha önceki başka mecralarda söylediğim gibi senaryo değişti. Senaryolar her zaman değişir. Başka türlüsü zaten imkansız. Senaryo sette de değişir, kurguda da değişir. Bunu herkes bilir. Zaten bunu bütün fonlar bildiği için dünyanın hiçbir yerinde fonların senaryoda ne değişmiş görmek için kullandıkları bir denetleme mekanizması yok. Destek projeye verilir, senaryoya verilir. Ondan sonrasına karışılmaz. Ama bizde bu yönetmelik maddesinin niye getirildiğini biliyoruz. Kazara istenmeyen unsurlar filme girmesin diye, yazar yönetmenler oto-sansür mekanizmasını yaratım sürecinde de hep devrede tutsunlar diye getirilmiş bir madde bu. Bu film sayesinde ilk kez uzun metraj bir film için 'parayı geri isteme' örtük tehdidi hayata geçirildi."

Buradan anlıyoruz ki iktidara yakın yayın organları tarafından Kültür ve Turizm Bakanlığı'na muthiş bir baskı uygulandı ve bakanlık buna göre hareket etti. İlk önce filmdeki savcı karakterinin eşcinsel olduğu üzerine konuşulması ve filmin Queer Palm'da (Cannes'da LGBT temalı filmlerin yarıştığı seçki) yer alması, son olarak 9 ödül aldığı Altın Portakal Film Festivali'nde yaptığı teşekkür konuşmasıyla açıkça hedef haline geldi. Peki bunun karşılığında vergilerimizden oluşan destek fonunu kesmek ne kadar etik?

"Kurak Günler" 9 Aralık'ta vizyonda

Türkiye'deki festivallerde ve özel gösterimlerde bilet bulmanın imkansız olduğu "Kurak Günler" filmi yarından itibaren (9 aralık) seyirciyle buluşuyor. Özellikle son gelişmeden sonra Emin Alper gibi başarılı bir yönetmen için biz sinemaseverler olarak üzerimize tek, basit ama mühim bir görev düşüyor; filmin gösterime girdiği bize en yakın salona gidip bilet almak. Kaldı ki olumlu yorumlara sahip başarılı bir işi gidip görmemek çok yanlış bir karar olacaktır. Günümüz ekonomi şartlarında zor biliyorum fakat durumunuz el veriyorsa birden fazla bilet almak ya da başkalarına aldırmak yine müthiş bir destek olacaktır. Yazar Tanju Baran bununla ilgili bir hareket başlattı. Filme gitmek isteyen ama maddi durumu el verişli olmayan öğrenciler için bir bilet havuzu oluşturdu. Bilete ihtiyacı olan ya da havuza katılmak isteyen kendisine Twitter üzerinden DM atabilir. Ufak gibi gördüğümüz meseleler gözardı edildiğinde arkamızda büyük bir çığa dönüşerek ezip geçmeye çalıştığını ne yazık ki çok kez tecrübe ettik. O sebeple unutmamalı ki sinema özgürse biz de özgürüz.